Στην Δημοτική Πινακοθήκη Λάρισας-Μουσείο Γ. Ι. Κατσίγρα λειτουργεί η μόνιμη έκθεση "Η μνήμη της πόλης. Λάρισα. Κατοχή -απελευθέρωση 1941-1944".
Λίγα λόγια για την έκθεση:
Η έκθεση περιλαμβάνει 70 φωτογραφίες του αρχείου φωτογραφιών του Βύρωνα Μήτου, μαζί με 50 φωτογραφίες της συλλογής της Φωτοθήκης Λάρισας, της Ισραηλιτικής Κοινότητας, της συλλογής Ζαμπερίν και της συλλογής Τάκη Τλούπα – σπαράγματα μνήμης μιας ζοφερής εποχής, τραβηγμένες από Γερμανούς στρατιώτες κατά την περίοδο της εισβολής τους στην πόλη της Λάρισας και την ευρύτερη περιοχή: τα Τέμπη, τους Γόννους, τον Τύρναβο, την Ελασσόνα.
Γερμανική φάλαγγα στην οδό Ολύμπου
Οι φωτογραφίες από τη Συλλογή του Βύρωνα Μήτου συγκροτούν ένα ενιαίο σώμα, μια μοναδική αφήγηση, είναι ταυτόχρονα λόγος και εικόνα – πολύτιμο, ιστορικό ντοκουμέντο, άμεση μαρτυρία και σύγχρονη καταγραφή από την πλευρά των “νικητών”. Πρόκειται για αποτυπώσεις που καταρχάς ενέχουν τη σημασία και τη λειτουργία του ενθυμήματος και του τεκμηρίου για τους Γερμανούς, της παρουσίας και της υπεροχής τους.
ΕΙΣΟΔΟΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗ
Πληροφορίες:
Δημοτική Πινακοθήκη Λάρισας-Μουσείο Γ.Ι. Κατσίγρα
Γ. Παπανδρέου 2, 41334 Λάρισα
Τηλ. 2410 623615, 2410616266
Email: Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.
www.katsigrasmuseum.gr
Είναι στο τέρμα της Βενιζέλου, εκεί που σήμερα είναι το άλογο. Το κτίριο αριστερά ήταν οι φυλακές Λάρισας.
Αξίζει εδώ να αναφερθεί η δίγλωσση έκδοση-τόμος του Δήμου Λαρισαίων ''Η μνήμη της πόλης» (Λάρισα. Κατοχή-Απελευθέρωση 1941-44)'' με πρόλογο του Θεσσαλού δημοσιογράφου και αγωνιστή της Εθνικής Αντίστασης, Λάζαρου Αρσενίου, ο οποίος απεβίωσε το 2018 σε ηλικία 104 ετών.
Είναι φωτογραφικό λεύκωμα με εξαιρετικής σημασίας τεκμήρια που μαρτυρούν τα δεινά της πόλης της Λάρισας στη διάρκεια της Κατοχής. Πρόκειται για φωτογραφίες με ιδιαίτερο συμβολισμό που δείχνουν τους βομβαρδισμούς και την καταστροφή της πόλης (ισχυρός σεισμός πλήττει τη Λάρισα την 1η Μαρτίου 1941 και τις επόμενες δύο ημέρες η πόλη βομβαρδίζεται από ιταλικά αεροπλάνα). Προέρχονται από διάφορες πηγές, όπως τη συλλογή Βύρωνα Μήτου, η οποία αποκτήθηκε από τον Δήμο Λαρισαίων και περιλαμβάνει φωτογραφίες που τραβήχτηκαν από Γερμανούς στρατιωτικούς, τη συλλογή Ζαμπερίν, τη συλλογή Τάκη Τλούπα (που απαθανάτισε το πνεύμα της Θεσσαλίας) αλλά και φωτογραφίες από τη Φωτοθήκη Λάρισας και τη συλλογή της Ισραηλιτικής Κοινότητας Λάρισας. Την επιμέλεια του τόμου ανέλαβε η δραστήρια Φωτοθήκη Λάρισας (του Ομίλου Φίλων της Θεσσαλικής Ιστορίας).
Στα κείμενα του λευκώματος συντίθεται το ιστορικό πανόραμα της Λάρισας στα χρόνια του πολέμου. Ο Λάζαρος Αρσενίου θυμίζει την περίπτωση του διοικητή του Β΄ Σώματος Στρατού Λάρισας αντιστρατήγου Δημήτριου Παπαδόπουλου και ο Βύρωνας Μήτος επιχειρεί με ωραίο ύφος γραφής μια διεξοδική ανάλυση αυτής της φωτογραφικής παρακαταθήκης. «Η φωτογραφική απεικόνιση της πόλης δεν είναι εκτεταμένη», γράφει. «…Και δεν περιλαμβάνει όλη την πολεοδομική της έκταση. Κάτι τέτοιο θα ήταν αδύνατο. Ετσι, στα σημεία όπου γίνεται η φωτογράφιση, η πόλη δείχνει να ξετυλίγεται σχεδόν σιωπηλή, χωρίς τη γνώριμη ανθρώπινη φλυαρία στους δρόμους και τα λογής τροχοφόρα. Απουσιάζει η ζωηρή κίνηση της πολύβουης θεσσαλικής μεγαλούπολης των 33.000 κατοίκων, με την ξεχωριστή ιστορία και το πλήθος των ευημερούντων ανθρώπων. Ακόμα και οι κεντρικοί δρόμοι παρουσιάζουν ένα σχεδόν ερημικό θέαμα. Ο σεισμός και οι σφοδροί βομβαρδισμοί έχουν κάνει την όψη της παραμορφωμένη».
Ο Νίκος Παπαθεοδώρου, που ερευνά την ιστορία της Λάρισας, γράφει πως «φωτογραφίες Ελλήνων από τις γερμανικές δραστηριότητες κατά τη διάρκεια της Κατοχής στη Λάρισα δεν υπάρχουν ή δεν διασώθηκαν. Και είναι φυσικό, αφού ερασιτέχνες φωτογράφοι δεν είχαν μείνει στην πόλη, ενώ τα επαγγελματικά φωτογραφεία υπολειτουργούσαν (…). Ο,τι έμεινε μέχρι σήμερα είναι από φωτογραφίσεις που η γερμανική προπαγάνδα διοχέτευσε στην κυκλοφορία και από λήψεις που έκαναν πολλοί Γερμανοί στρατιώτες κατά την ολιγόωρη άδεια εξόδου από το στρατόπεδο».
Σημαντικά κείμενα καταθέτουν, επίσης, ο ιστορικός τέχνης Γιάννης Μπόλης, ο πρόεδρος της Ισραηλιτικής Κοινότητας Λάρισας Μωρίς Μαγρίζος και η Φωτοθήκη Λάρισας. Εισαγωγικό κείμενο υπάρχει και από τον Απόστολο Καλογιάννη, δήμαρχο Λαρισαίων.
